Terugblik
Op 21 februari gaven Guus van der Burgt van Verkeerslicht.nl en Willem Traag vanuit zijn rol als Raadslid in Doetinchem (en tevens senior adviseur bij Rijkswaterstaat) een open college over de nieuwe generatie VRI: de iVRI. Een iVRI, voluit intelligente verkeersregelinstallatie, kan met behulp van nieuwe data- en informatietechnieken communiceren met categorieën zoals nood- en hulpdiensten, openbaar vervoer, vrachtverkeer en fietsers. Op basis van data uit voertuigen kan de verkeersafwikkeling in een stedelijk gebied efficiënter worden geregeld. En dankzij de data die een iVRI uitzendt, kunnen weggebruikers bovendien persoonlijk geïnformeerd worden, bijvoorbeeld over ‘tijd-tot-groen’ of ‘tijd-tot-rood’. De mogelijkheid om met behulp van iVRI’s prioriteit te kunnen verlenen aan specifieke doelgroepen betekent voor bijvoorbeeld openbaar vervoer stiptheid en regelmaat, voor zwaar vrachtverkeer het beperken van onnodig stoppen en optrekken en voor nood- en hulpdiensten die gegarandeerd groen licht kunnen krijgen meer verkeersveiligheid.
Meer mogelijkheden, keuzes en complexiteit
Hoewel het duidelijk is dat de iVRI een meerwaarde kan hebben voor doorstromen, informeren en prioriteren van verschillende verkeersstromen en doelgroepen, zijn er ook dilemma’s die bij de implementatie aan de orde komen. Het neerzetten van een iVRI lost an sich geen problemen op, het gaat erom hoe de iVRI wordt ingezet. En daarbij komen meer disciplines en keuzes kijken dan in het verleden. Die keuzes maken het werk van een verkeersregelkundige interessanter, creatiever en ook ingewikkelder. Naast verstand van verkeer, moet een iVRI-deskundige ook verstand hebben van topologie, ICT, privacy en security en goed op de hoogte zijn van de beleidsdoelen voor de betreffende gemeente. Tijdens het college werd dit contrast mooi naar voren gebracht doordat Guus van der Burgt als inhoudelijk specialist en Willem Traag vanuit zijn ervaring in de gemeentepolitiek de discussie met elkaar aangingen.
Groter wereldbeeld
“Het wereldbeeld van een verkeerskundige wordt bij een iVRI een stuk groter,” lichtte Guus tijdens het college toe. “Bij een normale VRI heb je te maken met knoppen en detectielussen. Later zijn daar mogelijkheden voor het prioriteren van nood- en hulpdiensten en openbaar vervoer bij gekomen. Met iVRI wil je daarnaast ook alles weten over waar de verkeersstromen vandaan komen, waar ze heen gaan en op basis van die informatie de verkeerslichten optimaal kunnen regelen. Naast de bovenliggende beleidsmatige doelen van het stedelijke gebied heb je te maken met vier punten m.b.t. het regelen die deels op elkaar inwerken:
- Wachttijden (voertuigverliesuren)
- Aantal stops
- Geloofwaardigheid (bijvoorbeeld onnodig wachten of te korte groentijd)
- Informatie
We proberen met de iVRI een optimale balans te vinden tussen deze punten. De toegenomen mogelijkheden van een iVRI vragen meer dan voorheen om na te denken over wat vanuit beleid belangrijk of juist minder belangrijk wordt gevonden. Dat is nodig om de iVRI optimaal te kunnen inzetten als beleidsinstrument: welke specifieke verkeersstromen en doelgroepen krijgen in welke situatie voorrang? Je moet het uiteindelijk toch doen met dat ene stukje asfalt rondom de iVRI, waar zoveel mogelijk verschillende verkeersdeelnemers zo soepel mogelijk moeten passeren.”
Politieke aspecten
Hierbij komt dan direct een politiek aspect kijken. Willem Traag lichtte vanuit zijn rol als raadslid in de gemeentepolitiek toe welke keuzes je kunt tegenkomen als je als verkeersregelkundige met iVRI’s te maken krijgt. “Soms wordt er naar de iVRI gekeken als de oplossing voor het doorstromingsprobleem, maar de werkelijkheid is weerbarstiger,” lichtte Willem tijdens het college toe. “De iVRI heeft de potentie om meerwaarde te leveren voor doorstromen, informeren en prioriteren van verschillende verkeersstromen en doelgroepen, maar dan moet hij wel goed doordacht worden geïmplementeerd en vooral ingeregeld. Dat vraagt dus een nadrukkelijke regiefunctie van de wegbeheerder. Als verkeersregelkundige is het zaak om goed te luisteren naar je bestuurder en deze ook goed te informeren over de mogelijkheden die er zijn en de keuzes die moeten worden gemaakt en de verwachtingen van het begin af aan managen. Je krijgt met de iVRI meer invloed op het verkeer, waardoor je de situatie in je gebied kunt verbeteren en meer comfort kunt bieden aan gebruikers. Maar het is geen vanzelfsprekendheid dat met de iVRI direct alle problemen rondom bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid in een stedelijk gebied zijn opgelost.”