Introductie
Op 27 november vond deel 3 van het drieluik over assetmanagement plaats. Deze editie ging over circulair assetmanagement. Hoe gaan we om met al onze beleidsambities? Hoe weeg je tegengestelde doelen af en wat zijn de kosten? Wie zijn de koplopers en wat zijn de benodigde condities? Je kunt nu de inleiding terugkijken en het AI-verslag inzien.
Kijk de pitches terug (27 minuten)
Verslag Infradialoog Circulair Assetmanagement (28-11-2025, gemaakt met AI)
Inleiders
- Meinke Schouten (Meinwater)
- Circa 15 jaar ervaring in duurzame infra.
- Coördineert het samenwerkingsplatform Circulaire Bruggen en Viaducten.
- Legt sterke nadruk op circulair denken in assetmanagement.
- Bas Nanninga (Unie van Waterschappen)
- Beleidsadviseur circulaire economie.
- Focus op waterschappen en circulair assetmanagement in bestaande bouw.
- Verbindt praktijk en beleid.
- Petra Mesken (Gemeente Almere)
- Ruim 20 jaar ervaring in fysieke domein.
- Werkt aan circulaire openbare ruimte en duurzaam asset management.
- Deelt praktische en beleidsinzichten vanuit gemeenteperspectief.
Pitch Meinke Schouten (Meinwater)
Het stimuleren van circulair assetmanagement binnen bruggen en viaducten leidt tot substantiële milieuwinst door het verlengen van levensduur en het optimaal benutten van grondstoffen. Meinke Schouten benadrukte dat juist door onderhoud centraal te stellen en circulaire principes vanaf het ontwerp tot renovatie toe te passen, bestaande materialen langer in omloop blijven en schaarse grondstoffen efficiënt worden gebruikt. Praktijkvoorbeelden laten zien dat onderdelen van grotere projecten – zoals brugliggers van de A9 – succesvol elders worden ingezet, wat hergebruik structureel bevordert en CO₂-reductie oplevert.
Met modulaire bouw en alternatieve materialen, zoals biobased opties, wordt circulair werken systematisch verankerd in de praktijk. De ontwikkeling van een marktvisie en concrete handvatten voor overheden zorgen ervoor dat circulaire oplossingen steeds breder toegepast worden, ook bij aanbestedingen en onderhoud. Deze werkwijze voorkomt onnodige vervangingen en maakt beheer beter voorspelbaar, wat grondstoffen spaart en de impact voor de samenleving beperkt. Door kennisdeling en samenwerking binnen het platform Circulaire Bruggen en Viaducten ontstaat een breed gedragen aanpak, waarin collectieve leerprocessen het assetmanagement verder professionaliseren en circulaire doelstellingen dichterbij brengen.
Pitch Bas Nanninga (UvW)
De circulaire strategie van de waterschappen draait om het verlengen van de levensduur van bestaande infrastructuur om zo milieuwinst en grondstoffenbesparing te realiseren. Bas Nanninga legde uit dat onderhoud en renovatie van gemalen, rioolwaterzuiveringen en waterkeringen vaak duurzamer zijn dan volledige vervanging. Door kritisch te kijken naar de werkelijke noodzaak van nieuwbouw en te investeren in levensduurverlengend beheer, wordt materieel langer benut en blijft de CO₂-uitstoot lager.
Met het programma Klimaatneutraal en Circulair Assetmanagement (KCAO, genomineerd voor WOW-prijs 2023) ontwikkelen de waterschappen handige tools zoals materiaalpaspoorten, handreikingen, en een poster voor duurzaam assetmanagement. Kennisdeling tussen assetmanagers, beheerders en ketenpartners staat centraal, zodat goede voorbeelden uit de praktijk breed worden verspreid en toegepast. Bas benadrukte dat de meest duurzame zuivering die is die al bestaat; voorkomen van onnodige vervanging levert de grootste winst op. Deze gezamenlijke en praktische aanpak helpt de sector om daadwerkelijk invulling te geven aan de landelijke duurzaamheidsdoelen en maakt circulair assetmanagement tot de norm binnen het beheer van de waterschappen.
Pitch Petra Mesken (gemeente Almere)
De praktijkgerichte aanpak van circulair beheer in Almere zorgt voor directe milieuwinst door hergebruik en levensduurverlenging van bestaande assets. Petra Mesken lichtte toe hoe Almere bijvoorbeeld gebruikte rotondedelen uit Harderberg inzet, waarmee een aanzienlijke CO₂-reductie wordt gerealiseerd. Zij benadrukte dat je voor circulair werken niet altijd een uitgewerkte beleidsvisie nodig hebt; gezond verstand, praktische wijsheid en nauwe samenwerking met aannemers leveren vaak al veel impact. Innovaties zoals het toepassen van circulaire brugdelen, CO₂-arm beton of asfaltrecycling komen vaak voort uit de uitvoering, waarbij aannemers en uitvoerders actief meedenken.
Daarnaast zet Almere in op het standaardiseren van materialen en werkt de gemeente aan minder variatie in producten in de openbare ruimte. Dit vergemakkelijkt het hergebruik, maakt projecten efficiënter en vergroot het massa-effect binnen circulaire oplossingen. Petra ziet de sleutel tot succes in het vroeg betrekken van beheerders en het benutten van hun vakmanschap bij projecten en pilots. Tegelijkertijd pleit zij voor het structureel delen, evalueren en borgen van geleerde lessen binnen de organisatie, zodat experimenten werkelijk tot blijvende verandering en verbeterde werkwijzen leiden. Zo groeit circulair werken uit tot een volwaardig en vanzelfsprekend onderdeel van het dagelijkse beheer in Almere.
Dialoog en discussie
Effectieve samenwerking, kennisdeling en standaardisatie blijken essentieel om circulaire ambities binnen assetmanagement te realiseren. Uit de dialoog kwam naar voren dat veel infrastructuurbeheerders, zoals gemeenten en waterschappen, nog kampen met versnippering van kennis en uiteenlopende werkwijzen, wat het uitwisselen en opschalen van circulaire oplossingen bemoeilijkt. Bas Nanninga en Meinke Schouten onderstreepten het belang van branchebrede kennisdeling, zoals via platformen en praktijkvoorbeelden, waarmee hergebruik en onderhoud integraal onderdeel van het werkproces kunnen worden. Petra Mesken benadrukte het praktisch benutten van beheerderswijsheid en nauwe samenwerking met aannemers, wat leidt tot innovatie en efficiënter hergebruik. Het standaardiseren van materialen en processen, bijvoorbeeld via handboeken en handreikingen, voorkomt onnodige variatie en versnelt de circulaire transitie.
Hoewel beleidsdoelen veelal breed worden onderschreven, blijft implementatie uitdagend. Verschillende deelnemers gaven aan dat financiële druk, gebrek aan integraal inzicht in opbrengsten en onvoldoende betrokkenheid van uitvoerende professionals het tempo beperken. Meerdere keren werd genoemd dat het noodzakelijk is om circulaire doelen niet alleen top-down te formuleren, maar juist breed in de organisatie te verankeren, zodat bewuste keuzes tot stand komen en verantwoord risicomanagement mogelijk wordt.
Van visie naar praktijk: samenwerken en borgen
Het succes van circulair assetmanagement draait om het kunnen doorvertalen van ambities naar dagelijkse praktijk. Meinke Schouten pleitte voor focus op onderhoud en levensduurverlenging als eerste stap en benadrukte het belang van kennisdeling tussen organisaties, assetmanagers en beheerders. Bas Nanninga benoemde het belang van praktisch vakmanschap binnen beheerorganisaties, waarbij eigenaarschap voor circulaire keuzes in de volledige keten moet leven. Petra Mesken liet zien dat juist eenvoud in beleid, ruimte voor experimenten en inzetten op pilots snelle vooruitgang mogelijk maken. Structureel delen en borgen van ervaringen en lessen is onmisbaar; alleen dan worden succesvolle aanpakken daadwerkelijk standaard.
Winst: duurzaamheid, kostenbesparing en lerend vermogen
Circulair werken levert directe milieuwinst op door levensduurverlenging, beperkt het gebruik van primaire grondstoffen en bespaart kosten door uitstel van vervangingen en efficiënter beheer. Door gezamenlijke kennisdatabases op te bouwen en meer te standaardiseren kunnen assets slimmer worden beheerd en investeringen beter worden gespreid. Deelnemers benadrukten dat een lerende sector, die actief ervaringen deelt en schaalt, essentieel is om het grote infra-bezit in Nederland toekomstbestendig te beheren en duurzaamheidsdoelen te halen.
Final remarks
Dagvoorzitter Anita Baas vroeg de sprekers naar hun belangrijkste lessen. De oproep was om te werken vanuit wat er al is en niet te wachten op perfect beleid of complete kennis. Start met kleine concrete stappen, investeer in pilots en deel de praktijkervaring breed binnen de sector. Circulair assetmanagement vraagt om volhouden, samenwerking tussen beleid, uitvoering en markt én het verankeren van kennisdeling in de dagelijkse praktijk.
Lessen uit de dialoog
- Investeer in kennisdeling via platformen en branche-initiatieven.
- Deel succesvolle praktijkvoorbeelden en benut de kracht van samenwerking.
- Zet vol in op onderhoud, levensduurverlenging en standaardisatie van materialen.
- Geef beheerders en uitvoerders meer verantwoordelijkheid en ruimte om te experimenteren.
- Borg lessen uit pilots structureel in de organisatie.
- Stimuleer actieve samenwerking tussen gemeenten, provincies, waterschappen en marktpartijen.
- Start klein, leer snel, schaal breder op.
- Werk aan uniforme data-standaarden en definities om samenwerking te vereenvoudigen.
- Maak het verzamelen en delen van data zo praktisch mogelijk voor uitvoerende professionals.
Wrap up
Dank aan gespreksleider Anita Baas, ‘side kick’ Pjotr Mak en technisch ondersteuner Rianne Croes, het redactieteam en alle professionals die hebben deelgenomen. En bijzondere dank aan de inleiders Meinke, Bas en Petra!
Samenwerkingspartners
