Inhoud van dit webinar
Tijdens het webinar over "Water in de Circulaire Economie" deelden Joep van den Broeke (KWR Water Research) en Peter Wessels (WE Consult) inzichten en oplossingen voor de toenemende uitdagingen rondom watergebruik. De focus lag op het verduurzamen van waterstromen en het integreren van circulaire principes in de watersector.
Kijk het webinar terug en download de slides.
Kijk het webinar terug (58 minuten)
Samenvatting
Joep van den Broeke presenteerde de urgentie van de transitie naar een circulaire waterhuishouding. Hij schetste hoe lineaire processen, waarin water wordt onttrokken, gebruikt en afgevoerd, de draagkracht van natuurlijke systemen overschrijden. Nederland kampt met droogteproblemen door overmatige grondwateronttrekking en veranderende klimaatpatronen. Aan de hand van een waterbalans gaf Joep inzicht in waterstromen en benadrukte het belang van systeemdenken. Hij pleitte voor samenwerking tussen sectoren om duurzame oplossingen te vinden, zoals regenwateropvang en integratie van waterbeheer in stedelijke planning.
Peter Wessels introduceerde "De Ultieme Waterfabriek," een project waarin gezuiverd afvalwater direct wordt omgezet in drinkwater. Dit innovatieve proces vermindert de druk op traditionele waterbronnen en maakt gebruik van bestaande infrastructuur. Peter legde uit hoe technologieën zoals ultrafiltratie en actieve koolfilters worden ingezet om het water veilig en geschikt te maken. Hij benadrukte het belang van maatschappelijke acceptatie en regelgeving, evenals de kansen om deze oplossingen op te schalen. Het project test daarnaast de praktische toepasbaarheid en betrekken burgers door middel van demonstraties.
Tijdens de vragenronde kwamen diverse onderwerpen aan bod, zoals waterbesparing, het terugwinnen van grondstoffen, en de vraag of meer kan worden gedaan om vervuiling aan de bron te voorkomen. Innovaties zoals regenwateropvang en technologieën om waterverbruik te verminderen werden besproken, evenals de uitdagingen rondom de implementatie van circulaire systemen.
Beide sprekers onderstreepten dat samenwerking, innovatie en actie cruciaal zijn voor een circulaire waterhuishouding. Ze riepen deelnemers op om lokaal kleinschalige circulaire projecten te starten en technologische oplossingen te verkennen. Het webinar bood een overzicht van actuele ontwikkelingen en inspireerde deelnemers om bij te dragen aan een duurzamer waterbeheer.
Vragen en antwoorden
Antwoord Peter: Het eenvoudigst is als iedereen 2 minuten minder gaat douchen (dat scheelt 15-20 liter per persoon per dag, oftewel de hele nationale doelstelling van 20% besparing kan hiermee gehaald worden).
- Van gemiddeld 7-8 naar gemiddeld 5-6 minuten douchen is prima te doen.
- Het bespaart tegelijk aardgas (of elektriciteit bij gebruik van een boiler) en dus CO2 emissie.
- Er zijn geen extra spullen voor nodig (die ook weer CO2 uitstoten bij productie).
- Dus het allergoedkoopst (less is more). Alleen: hoe krijgen we heel NL zo ver?
Antwoord Joep: Weergegeven wordt de waterstroom die via het riool naar de RWZI wordt afgevoerd. Die bevat ook veel regenwater, wat het verschil verklaard.
Antwoord Joep: Nee – het schema geeft de huidige situatie (2021) weer. In het artikel waar naar verwezen wordt, zijn wel verschillende toekomstscenario’s weergegeven, maar die worden niet getoond in de powerpoint slide.
Joep: Doorgaans is dit alleen daar relevant waar daadwerkelijk zeer weinig water beschikbaar is. In Nederland is er voldoende water (regen, oppervlaktewater), en moeten we er primair verstandiger mee omgaan. Condensatie uit de lucht is dan in het kader van het overall duurzaamheidsplaatje geen passende oplossing.
Antwoord Joep: het voert te ver om hier schriftelijk op te antwoorden. N.B.: ook nu is er al sprake van een verdringingsreeks, en bij watertekort (bijv. droge zomers) is daarin bepaald welke sectoren/gebuikers wanneer afgekoppeld worden.
Antwoord Joep: Helemaal juist – zo is bijvoorbeeld het principe van de vervuiler betaalt, is het uitgangspunt van de Kaderrichtlijn Water. Echter, momenteel is het systeem hier (nog) niet op ingericht.
Antwoord Peter: Zeker, is alleen niet gelukt tot nu toe (en hoe gaan we dat dan wel laten lukken in de toekomst?)
Antwoord Peter: Dat is wel het ultieme doel inderdaad.
Antwoord Joep: Omdat er (nog) geen eenduidige visie is op dit onderwerp. Er zijn voor- en nadelen aan een dergelijke oplossing (onderwerpen van gesprek: gescheiden systemen kosten meer grondstoffen om aan te leggen, en brengen extra risico’s met zich mee).
Antwoord Peter: De prijs van 1 m3 drinkwater uit de UWF gaan we nog berekenen. Maar ik verwacht dat die niet veel hoger is dan van 1 m3 drinkwater uit oppervlaktewater bij nieuwbouw (bestaande zuiveringen zijn al deels afgeschreven en dus niet obv nieuwbouwkosten geprijst). Overigens is de prijs geen issue. In het extreme geval dat drinkwater uit de UWF 20% duurder is en je 20% van het drinkwater via de UWF maakt à dan heb je het over een tarief verhoging van 20% x 20% = 4%. Dit valt in het niet bij de tariefstijgingen van de laatste jaren.
Antwoord Peter: Je zou kunnen denken aan 10-20% van de drinkwatervoorziening. Dus 80-90% uit grondwater/oppervlaktewater aangevuld met 10-20% UWF. De keuze is oppervlaktewater winnen (dan krijg je dus minder oppervlaktewater) of effluent gebruiken (dat vervolgens niet naar het oppervlaktewater gaat, krijg je dezelfde hoeveelheid oppervlaktewater minder).
Antwoord Peter: Er moet een (inhoudelijk) relevante regionale casus zijn, en alle stakeholders moeten wel vertegenwoordigd zijn (drinkwaterbedrijf, waterschap, provincie). Je wilt nl. gezamenlijk gaan onderzoeken of een UWF in een bepaalde regio mogelijk is en welke voor- en nadelen een UWF heeft tov andere bronnen (oppervlaktewater of grondwater of …). Een casus kan worden aangemeld bij de klankbordgroep Regionaal (Judith Hoogenboom/Katinka Bergema, beide van bureau Van Waarde).
Joep: Momenteel is er bij drinkwaterproductie al sprake van opslag (reinwaterkelders), omdat het verbruik over de dag fluctueert. Bij langdurige opslag zal er sprake zijn van risico’s op het gebied van hygiëne (immers, er is geen rest-desinfectiemiddel aanwezig in het water).
