Interview: “De papieren werkelijkheid is soms anders dan de praktijk”
Als civieltechnisch specialist bij Buha, het beheer- en onderhoudsbedrijf van de gemeente Doetinchem, werkt Evert Berentschot dagelijks in de openbare ruimte. Van rioolbeheer tot wegbeheer, van groen tot verlichting en accommodaties: vrijwel alles komt voorbij. Als echte praktijkman staat hij liever met zijn voeten in de klei dan in een vergaderruimte. Toch liet hij de meeloopdag van Stichting RIONED en Wavin over circulariteit in de rioleringssector niet aan zich voorbijgaan.
Circulariteit in rioolbeheer is complex. Daarom wilde ik graag weten hoe anderen ermee omgaan.
Waarom circulariteit in rioolbeheer zo’n uitdaging is
In tegenstelling tot verhardingen of bovengrondse elementen worden rioolleidingen pas vervangen wanneer ze technisch aan het einde van hun levensduur zijn. “Veel mensen staan er niet bij stil wat er onder hun voeten gebeurt”, zegt Evert. “Het riool is vanzelfsprekend, tot het misgaat. Maar om dat niveau vast te houden moet je voortdurend goede keuzes maken.”
Hij werkt vooral vanuit beheer en onderhoud. Zodra een riool slecht functioneert, moet er worden ingegrepen. Maar hoe circulair kan dat? Oude buizen zijn vaak versleten en direct hergebruik is technisch ingewikkeld. Relinen, het aanbrengen van een nieuwe binnenlaag, is een optie, maar niet altijd. “Hoe groter de diameter, hoe kostbaarder het wordt. En je weet niet hoe we over dertig jaar tegen relinen aankijken. Het blijft een afweging: wat is nu duurzaam en tegelijk praktisch uitvoerbaar?” Dat spanningsveld houdt hem bezig. “We willen duurzame oplossingen, maar het moet ook financieel doelmatig blijven."
Uiteindelijk betaalt de burger mee. Dan wil je wel zeker weten dat je de juiste keuzes maakt.
Sparren met anderen
De meeloopdag van Stichting RIONED en Wavin kwam voorbij op LinkedIn: Samen met RIONED, CROW, BouwCirculair en Wavin in de circulaire toekomst van onze ondergrondse infrastructuur. Wat betekent het bijvoorbeeld om in 2030 minimaal 25% circulair materiaal toe te passen? Evert besloot zich in te schrijven via de website van Platform WOW. “Ik wilde sparren met mensen die hier ook mee bezig zijn: leveranciers, kennispartijen en beleidsmakers. Kennisdeling helpt voorkomen dat iedereen opnieuw het wiel gaat uitvinden.”
Wat hem meteen opviel was de diversiteit. Aan tafel zaten een leverancier, RIONED, Rijkswaterstaat, PWN, een adviseur van Tauw en andere beheerders. “Iedereen keek vanuit een ander vakgebied. De één vroeg naar microplastics, de ander naar de impact op de Kaderrichtlijn Water. Die kruisbestuiving is enorm waardevol.”
Van theorie naar fabriekshal
’s Middags volgde een rondleiding door de fabriek van Wavin. Dat maakte indruk. “Ik weet precies hoe een rioolbuis eruitziet, maar het productieproces had ik nog nooit gezien. Dan vallen de puzzelstukjes op hun plek. Je begrijpt beter wat een leverancier wel en niet kan."
Theorie is belangrijk, maar de praktijk geeft pas echt inzicht.
Tijdens de gesprekken viel hij regelmatig terug op zijn eigen ervaring. Bijvoorbeeld over het hergebruik van leidingen. “In bestekken staat dat je alles apart moet aanleveren voor hergebruik. Maar bij kleine werken belandt het soms toch bij het restafval. Dat moet je eerlijk kunnen zeggen. De papieren werkelijkheid is soms anders dan de praktijk.” Dergelijke geluiden worden volgens hem juist gewaardeerd. “Je moet weten wat voor vlees je in de kuip hebt. Als iedereen eerlijk vertelt hoe het buiten echt werkt, kun je veel betere stappen zetten.”
Passie voor het vak
Evert houdt van zijn werk omdat het elke dag betekenis heeft. “Het is onzichtbaar werk met enorme impact. Je maakt technische keuzes die tientallen jaren meegaan. Dat vraagt vakmanschap, overzicht en soms lef.” Hij ziet rioolbeheer als een puzzel van techniek, duurzaamheidsambities, financiële kaders en toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen. “Dat maakt het uitdagend. Je moet de blik breed houden én zorgen dat het werk elke dag doorgaat.”
Kennis die meegaat naar Doetinchem
De dag bracht hem frisse inzichten én praktische ideeën voor het nieuwe Water- en Rioolprogramma waar Buha samen met de gemeente Doetinchem aan werkt. Daarbij zal in de nabije toekomst de scope steeds meer op circulariteit (moeten) komen willen we verantwoord met grondstoffen om kunnen blijven gaan. “Je hoeft niet alles zelf te verzinnen. Als leveranciers garanties kunnen geven dat producten (straks) honderd procent herbruikbaar zijn, dan kunnen wij daar nu al op sturen in aanbestedingen.”
Daarnaast realiseerde hij zich hoe waardevol het is om regelmatig tijd vrij te maken voor kennisdeling. “Eigenlijk doe ik het te weinig. Het is zo waardevol, maar met een volle agenda is mijn week altijd zo voorbij. Toch: dit soort dagen zetten je aan het denken. Ze geven je ideeën waar je weer een stap verder mee kunt.”
Kennis delen in de keten
Evert pleit ervoor om als beheerders, beleidsmedewerkers, aannemers, leveranciers én overheidsinstanties vaker over de grenzen van organisaties heen te kijken. “Ik geloof heilig in de ketenaanpak. We hebben de kennis van leveranciers, aannemers, overheidsinstanties en kennisinstellingen hard nodig om het behapbaar en financieel draagbaar te houden voor onze samenleving.” Dat vraagt openheid en vertrouwen:
Je moet elkaar de ruimte geven om eerlijk te zijn, ook over dingen die buiten anders gaan dan op papier. Alleen dan kun je echt vooruit.
Oproep aan collega-beheerders
Evert is ervan overtuigd dat meeloopdagen en vakinhoudelijke ontmoetingen meerwaarde hebben, juist voor mensen in de uitvoering. “Zeker als je een praktijkman bent, denk je al snel: geen tijd. Maar ga toch. Je leert van andere vakgebieden, je ziet nieuwe technieken, je scherpt je eigen keuzes aan. En het is gewoon leuk om uit je bubbel te stappen.”
Marleen Arntz van Stichting RIONED kan dit beamen. Zij organiseerde de meeloopdag bij Wavin:
Het is heel waardevol om te horen welke vragen er leven in de sector. Juist door overheden onderling en samen met de markt in gesprek te gaan, kom je echt verder. En het kostte me niet veel extra tijd om dit te organiseren.
Wil jij ook een meeloopdag aanbieden?
Lees hoe je je aanmeldt als matchmaker
