De Human Factors Toetsmethodiek bracht maar liefst 50 verbeterpunten aan het licht
We hebben de methodiek een dag lang op een aantal bruggen getest
Theo Sikkema, teamleider Ontwikkeling en Expertise Wegen en Kanalen bij de provincie Overijssel, werkte mee aan de Human Factors Toetsmethodiek. Hiermee kunnen beheerders de veiligheidsrisico’s van menselijk handelen bij de bediening van bruggen in kaart brengen en aanpakken. “We hebben de methodiek een dag lang op een aantal bruggen getest. Daar kwamen maar liefst 50 verbeterpunten uit.”
Ondergeschoven kindje
Theo was een aantal sessies betrokken bij de ontwikkeling van de Human Factors Toetsmethodiek, die tussen 2016 en 2020 tot stand kwam. “Ik was destijds nog teamleider Vaarwegbeheer en Installaties bij de provincie Overijssel. Vanuit die rol gaf ik feedback op het concept.” Volgens Theo is de methodiek broodnodig. “Bediening is een risicovolle handeling. Daar is op technisch vlak al veel aandacht voor, maar de invloed van menselijk handelen wordt te vaak vergeten. Het perspectief van de bedienaars is meestal een ondergeschoven kindje.”
Meer tussen de oren
Toen een aantal bruggen in Overijssel werd onderworpen aan de toetsmethodiek, schrok Theo van de uitkomst. “50 verbeterpunten op één dag is niet niks. Maar het is zeker niet gek dat je dingen over het hoofd ziet, want de bediening van bruggen is erg complex. Je hebt te maken met elektrotechniek, civiele techniek, weginrichting, enzovoorts. Met de toetsmethodiek weet je zeker dat dat je menselijk handelen meeneemt in het veiliger maken van bruggen en dat het meer tussen de oren komt.”
Niet van deze tijd
Om wat voor verbeterpunten gaat het precies? “Veel van onze bruggen verouderen, waardoor de werkplekken van bedienaars vaak niet meer van deze tijd zijn. De bedienhokjes hebben bijvoorbeeld enkel glas en de werkplekken zijn niet ergonomisch. Ook kan het zicht op de brug op veel plekken beter. Dat zijn geen optimale omstandigheden om je werk goed te doen.” Daarnaast gaat het ook om arbeidstijden. “Soms zitten brugwachters wel 11 uur achter elkaar achter de knoppen zonder een goede pauze tussendoor. Terwijl ze bij dit werk echt scherp moeten blijven.”
Punten van verbetering
Theo noemt nog een paar mooie voorbeelden van waar verbetering te behalen is. “Er wordt veel gewerkt met uitzendkrachten. Dan moet je je opleidingsplan daar goed op afstemmen. Hoe werk je iemand het beste in en zorg je dat kennis en kunde geborgd wordt?” In Overijssel wordt op verschillende plekken gewerkt met blokbediening, waarbij een brugwachter met de boten meerijdt en meerdere bruggen bedient. “Die brugwachters moeten dus goede en comfortabele auto’s tot hun beschikking hebben. Je denkt er niet meteen aan, maar ook dat draagt bij aan de veiligheid.”
Toets je bruggen!
Theo is ervan overtuigd dat de toetsmethodiek snel inzicht geeft in wat er beter kan. “Sommige dingen zijn makkelijk op te lossen, je moet het alleen wel zien. Daar helpt de toetsmethodiek bij. Ik zou iedereen dan ook willen aanraden: laat de toets los op je bruggen! Je zult versteld staan van de uitkomst.”
