Hoe de gemeente Dongen de duurzame en circulaire brug aan de Sportlaan realiseerde
Op donderdag 26 januari opende de gemeente Dongen een nieuwe fiets- voetgangersbrug over de Donge aan de Sportlaan. Bij de realisatie van de nieuwe brug is zo veel mogelijk duurzaam en met circulaire materialen gewerkt. We vroegen Ruud Jansen, adviseur techniek en ontwikkeling bij de gemeente, wat de brug zo duurzaam maakt en wat hij van dit traject heeft geleerd.
Duurzaamheid stond centraal
“Dit was echt een bijzonder project voor ons, omdat in de hele aanbesteding duurzaamheid centraal stond” vertelt Ruud Jansen. “En dat zien we nu terug in de brug zelf. De brug is gerealiseerd met lage milieukosten (MKI), is modulair, heeft minimaal materiaalgebruik en is deels met circulair materiaal uit de oude brug gemaakt. Ook is deze brug in de beheersfase met lage MKI waarden te onderhouden doordat er geen brugdek op zit en het beton van de hoofdconstructie weinig onderhoud vergt. De verharding van het fietspad is doorgetrokken over de brug. Hierdoor ontstaat er nog een andere prettige bijkomstigheid: de brug is de winter periode veiliger doordat deze niet opvriest bij vorst. Ook hebben we de brug kunnen realiseren binnen het gestelde budget.”
Volledige ontwerpvrijheid
In de aanbestedingsprocedure is de levensduur van de brug op 60 jaar gezet. “We wilden een lage MKI op zowel de realisatie- als de gebruiksfase,” vervolgt Ruud. “Wat deze procedure onderscheidt van andere aanbestedingen, is dat er in de uitvraag weinig tot geen eisen werden gesteld aan materialisatie en vormgeving. We hebben een nagenoeg volledige ontwerpvrijheid gegeven op het functioneel niveau vervanging fietsers- en voetgangersbrug van punt A naar punt B middels een object brug. Hiermee wilden wij het marktpotentieel optimaal benutten en de marktpartijen uitgedagen om mee te denken in de vraagstelling aangaande de lage milieu impact. Er is echter wel rekening mee gehouden dat de wijze van uitvragen en de raming in verhouding staan tot een Nationale Openbare Aanbesteding.
De aanbesteding is uiteindelijk gegund aan de combinatie C-Infra - Martens Beton, die de brug met verve hebben gerealiseerd. “Deze combinatie van partijen lag bij aanvang niet in het verwachtingspatroon en kwam uit de bus omdat we expliciet alle partijen hebben uitgenodigd om mee te denken over de vraagstelling en de oplossingen,” vertelt Ruud. Ruud ziet het als een mooie uitdaging om deze werkwijze te continueren en verder uit te bouwen.
Een mooie vervolgstap voor ons is om onze ervaringen te borgen en om te zetten in beleid of beleidsregels binnen onze eigen organisatie. En wellicht het aantal leveranties waarop aangeboden wordt met een lage MKI-waarde uitbreiden.
Een kopieerbare werkwijze
Het blijkt dat er ook bij andere gemeenten veel interesse is om deze werkwijze te kopiëren. Ruud zijn advies voor hen is: “Zorg dat je kennis hebt of krijgt over MKI, LCA-waarden en -berekeningen en wat de mogelijkheden zijn bij circulariteit. Een goed bestek of programma van eisen is natuurlijk altijd belangrijk. Laat de beoordeling van de aangeboden MKI-waarden onderdeel zijn van de aanbestedingsprocedure en huur een LCA deskundige in om dit onafhankelijk te beoordelen. Voor controle van het geleverde kan je gebruik maken van de projectmodule van Bouwcirculair. De aannemer moet hierin aantonen dat het gerealiseerde werk is gemaakt conform inschrijving. Vanuit Bouwcirculair wordt alles na afloop deskundig en onafhankelijk geverifieerd, dat scheelt je zelf een hoop werk en er is minder discussie. Het vooraf controleren werd door de aannemers gewaardeerd en gaf voor ons de zekerheid dat wat er is aangeboden ook realistisch was.”