Terugblik ASR bijeenkomst

Assetmanagement

Op 21 oktober 2015 kwamen circa 70 wegbeheerders bijeen in het provinciehuis van provincie Noord-Brabant. Zij kwamen bij elkaar om kennis te delen over betonrot in onze kunstwerken. Specifiek ging het over de alkali-silicareactie (ASR) die optreedt in het beton van onze kunstwerken. ASR is een chemische reactie tussen alkaliën in het beton, water en reactief silica uit het toeslagmateriaal als grondstof voor beton. Bij de reactie wordt een expansief gel gevormd, die het beton van binnenuit kapot drukt. Een vraagstuk dat bij veel wegbeheerders voor ligt en effect heeft op veel kunstwerken. Het is niet alleen een vraagstuk binnen Nederland, daarom was ook een aantal Vlaamse collega’s aanwezig en werd één van de presentaties door een Chinese onderzoeker verzorgd. Bart Swaans van provincie Noord-Brabant opende de mooie middag, die door Jim Dudar (eveneens van provincie Noord-Brabant) werd voorgezeten.

Tijdens de bijeenkomst kregen de bezoekers zeven presentaties over ASR, waarin de koppeling tussen wetenschap en praktijk duidelijk zichtbaar was. Cor van der Veen van de TU Delft vertelde over het onderzoek dat zij uitgevoerd hebben naar het constructiegedrag van door ASR aangetaste viaducten. Hij sprak tevens over de CUR 102 aanbeveling. Ane de Boer van Rijkswaterstaat en Dick Hordijk van TU Delft gaven presentaties over proefbelastingen en evaluaties die afgelopen jaren uitgevoerd zijn op 16 objecten op de A59 (waaronder het kunstwerken Zijlweg, Heidijk en Vlijmen-Oost) in Noord-Brabant en op de Ruytenschildtbrug in Friesland. Yuguang Yang een Chinese onderzoeker van TU Delft vertelde in aanvulling daarop over de toepassing van akoestische emissies om het gedrag van het beton te meten.

Bijeenkomst ASR 2

De laatste twee presentaties werden gehouden door Roy Slond en Ronald Hellewaard van gemeente ’s-Hertogenbsoch en Jan Maurix van provincie Noord-Brabant. Zij vertelden wat ASR betekent voor hun als wegbeheerder. Gemeente ’s-Hertogenbosch ervaarde begin 2015 de gevolgen van een door ASR aangetast kunstwerk. Het is de rotonde voor het station met daarom de gouden draak, een bekend monument voor Den Bosch en omgeving. Deze rotonde vormt een viaduct over een verkeersader onder deze rotonde door. De rotonde zelf verzorgt de bereikbaarheid van het Centraal Station, onder andere voor vele bussen. Het kunstwerk voldeed niet meer aan de richtlijnen vanuit de CUR 102 aanbeveling. De gemeente kon op dat moment niet anders dan per direct maatregelen treffen. Een complexe en dure operatie. Jan Maurix van provincie Noord-Brabant vertelde vervolgens over hoe zij het proces van assetmanagement geprofessionaliseerd hebben, onder andere om voldoende bestuurlijk draagvlak te verkrijgen voor het vrijmaken van budget voor het onderhoud aan de kunstwerken.

De rode draad deze middag is de CUR 102 aanbeveling. Deze schrijft voor onder welke omstandigheden maatregelen noodzakelijk zijn. Het recente onderzoek van onder andere TU Delft en de resultaten van de uitgevoerde proefbelastingen door onder andere Rijkswaterstaat tonen aan dat deze aanbeveling aangescherpt dient te worden. Onze kunstwerken blijken meer draagkracht te hebben dan waar we op dit moment in de CUR 102 aanbeveling vanuit gaan. Maar hoeveel meer? Dat zijn de vragen die nu beantwoord worden alvorens de aanbeveling herzien kan worden. Aan de andere kant dringt de tijd. Het voorbeeld van gemeente ’s-Hertogenbosch geeft duidelijk aan wat er in de praktijk gebeurd. Een bestuurder kan niet anders dan de huidige richtlijn te volgen, ondanks dat de technische experts wellicht tot een andere beoordeling komen. Het risico is té groot, waardoor bestuurders kiezen voor veiligheid en kiezen voor de geldende richtlijnen: in dit geval de CUR 102 aanbeveling. De noodzaak voor de aanpassing van deze aanbeveling wordt daarmee onderstreept.

Bijeenkomst ASR 2